Protesterende visserman “We zijn als zware criminelen afgevoerd” [Video]

Jan de Boer (UK 33) is weer thuis na bijna vierentwintig uur in een cellencomplex in Houten bij Utrecht. Na een tochtje op het IJsselmeer werd de Urker Noordzeevisser, die in het dagelijks leven de rustigheid zelve is, woensdagmiddag geboeid met tyraps in Lelystad Haven afgevoerd door Romeo’s. Bestemming: een cellencomplex bij Utrecht. Ook elf andere vissers, waaronder leerling-vissers en vissersvrouw Anja Keuter en haar vader werden in arrestatiebusjes Flevoland uit gereden.

Die middag was de bemanning in IJsselmeerkotter UK 146 vanuit de Urker haven richting het Ketelmeer gevaren om boeren te ondersteunen die rond de Ketelbrug actievoerden. Het kwam er niet van. Het kleine IJsselmeerkottertje werd “geramd” door twee politieboten en zwaar bewapende ME-robocops sprongen aan boord en namen de bevelvoering over. Op het zeer kleine achterdek en rond de stuurhut ontstond tweemaal een gespannen situatie waarbij eenmaal werd geduwd. Anja Keuter kreeg een tik met een wapenstok. De situatie is door de opvarenden als uitermate intimiderend ervaren.

1. Wat gebeurde er vanaf het moment dat het schip door de politie werd overgenomen?

Jan de Boer: “Dat was eerst onduidelijk. De roerganger van de politie bleek de kotter niet onder controle te krijgen. We gingen van links naar rechts en de koers was onduidelijk. Iets daarvoor werd mij te verstaan gegeven als schipper de stuurhut te verlaten, maar dat was maar voor even. Na vijf minuten moest ik de bediening alweer overnemen. Toen duidelijk werd dat we niet naar Urk teruggingen maar naar Lelystad moesten koersen, heb ik geweigerd verder te varen. In Lelystad zijn wij uiteindelijk als zware criminelen afgevoerd.”

2. Hoe heb je de afgelopen 48 uur ervaren?

“Als absurd. Er waren op het water en op het land 100 man ME, Romeo’s en Waterpolitie opgetrommeld. Er cirkelde een helikopter boven de kotter. Blijkbaar allemaal voor onze actie, een actie van een klein scheepje met een ploegje vissers. Ik kan er maar geen vinger achter krijgen waarom er met zulk groot materiaal is opgetreden. Of de politie heeft zich volledig verkeken op wat wij van plan waren en de situatie verkeerd ingeschat op basis van whats app-verkeer, of politie en justitie willen een statement afgeven richting de visserijgemeenschap. Ik kan het niet anders verklaren.”

3. Wat gebeurde er in cellencomplex Houten?

“Niet bijster veel. We werden vastgezet op basis van de aanklacht openlijke geweldpleging. Dat is dus al een beetje trekken en duwen na intimidatie van de overkant. Vervolgens zijn we krap vierentwintig uur vastgehouden. Twee minderjarige jongens die erbij waren, werden de dag ervoor al vrijgelaten. Ik werd om vijf uur ’s middags ondervraagd. Dat had allemaal niet veel om het lijf. Maar onze telefoons en camera’s zijn wel in beslag genomen en die worden nu leeg getrokken, daar kun je vergif op innemen. Of dat zomaar kan en mag in onze rechtsstaat? Ik zou het niet weten, maar zijn we nog wel een rechtsstaat dan?”

4. Vertel?

“Mij viel op dat die zwaarbewapende agenten aan boord behoorlijk strak stonden. Er lag een enorme wildheid in hun ogen. Dat zal ik niet snel vergeten. Of dat door de adrenaline of door iets anders komt? Ik zou het niet weten, maar het elastiekje stond voortdurend op knappen. Ik heb dat eerder gezien, op tv, tijdens coronarellen, waar aardig wat mensen nodeloos klappen kregen. Romeo’s en ME die mensen willekeurig verrot slaan; ik heb daar geen woorden voor. Het is gelukkig aan boord niet verder uit de hand gelopen, maar dat scheelde weinig. Kijk, in zo’n situatie kom je terecht in een bepaalde modus. Vluchten kon niet op het water. Vechten wil je niet, dus probeer je rustig te blijven, wat best lastig is. ‘Verstand erbij houden’, zei ik tegen mezelf en dat is aardig gelukt.”

5. Het goede nieuws is?

“Dat we met een zeer bescheiden actieplan nog aardig wat media-impact hebben gehad voor de goede zaak. De visserij ligt net als het boerenbedrijf al jaren op het hakblok van de overheid en visserijfamilies staan al jaren onder druk. We rollen van de ene crisis in de andere. Visgronden en visquota ingeleverd door Brexit, de Noordzee die volledig volgebouwd wordt met windparken, zeereservaten op onze visgronden, allerlei onuitvoerbare regels uit Brussel en daar komt nu de brandstofcrisis overheen, die vijftig procent van de Nederlandse kotters aan de kant houdt omdat onze regering nog steeds niet toeschiet met compensatie, terwijl dat wel gebeurt in Frankrijk en Duitsland. De pulsvisserij is verboden, maar dat was nu wel mooi onze redding geweest als dat niet was gebeurd. Door de boeren die dag te steunen, wilden ook wij een statement afgeven. ‘Boer + visser = eten’, stond er op het spandoek.

Er loopt nu een onderzoek. Mijn inschatting is dat de zaak geseponeerd wordt, want justitie heeft niets. Of ze moeten iets verzinnen of opblazen, op basis van wat er gevonden wordt op telefoons.”

6. Dat is toch wel raar in Nederland, dat de politie je telefoon in beslag kan nemen en kan leegtrekken, Big Brother is watching you, niet?

“Nederland is veranderd in een politiestaat. Wat ons is overkomen kan nu elke burger overkomen. Er zijn voorbeelden zat. Ik zie het zo: in Den Haag maken politici en ambtenaren beleid. De stress die dat al jaren veroorzaakt, werkt door in de hele samenleving. Alles en iedereen is gestrest. Ook de politie. Als we onze regering niet heel snel naar huis sturen en met pek en veren Den Haag uit jagen, ontstaat een burgeropstand. Geen burgeroorlog, zoals Gert Jan Segers van de ChristenUnie in een interview zei, maar een klassieke opstand.”

7. Wat nu?

“Vanmiddag heeft op Urk de UK-19 een paar uur de ingang van de haven geblokkeerd en er met wat vuurpotten kleur aan gegeven. Zie dat maar als een symbolisch vervolg op wat er woensdag is gebeurd. Dit kan zo echt niet langer.”

Jan de Boer (UK 33), voorzitter EMK via Facebook, klik hier.

Onder een video van het politie optreden tegen een paar jonge vissers 2 vrouwen en een oude man aan boord van de UK 146, terwijl de brugwachter al opdracht had gekregen de brug niet te openen.