Hoe berg je een potvis?

Vrijdagmorgen rond 08.00 uur reed een vrachtwagen van Sligro het strand bij Domburg op om strandtenten te bevoorraden. Tot zijn verbazing zag de chauffeur op het strand een enorme potvis liggen.

Hij belde Strandexploitatie Walcheren om de vondst te melden. ‘De lijntjes zijn hier kort, dus we waren snel ter plaatse’, zegt Jur Janse. Hij is officier van dienst bij Rijkswaterstaat, en verantwoordelijk voor het ruimen van het enorme dier. ‘Het is nogal wat, hij is 13,5 m lang en weegt zo’n 20 ton. Het is meer dan 5 kuub, dus dan zijn wij verantwoordelijk voor het ruimen.’

Ondiepe Noordzee

Het gebeurt niet vaak dat een potvis aanspoelt in Nederland, laat staan in Zeeland. In 1970 was de laatste keer. De dieren komen in deze tijd uit het noorden en zwemmen dan richting de Azoren, waar ze paren. Sommige dieren nemen wel eens de verkeerde afslag en komen in de ondiepe Noordzee terecht. Meestal met dodelijk gevolg. 2 jaar geleden spoelden meerdere potvissen aan langs de Nederlandse kust bij Texel.

Walvisprotocol

Een paar jaar gelden strandde een walvis bij Texel, en gebruikte een cabaretier het zogenaamde walvisprotocol in zijn voorstelling. Hebben jullie ook een protocol? Janse moet hard lachen: ‘Ja, dat heb ik toen nog opgezocht… en er zijn echt wel overeenkomsten. Maar dat protocol dat heb ik niet, ik heb als officier van dienst contact met de nautisch adviseur in Middelburg. Die heeft wel degelijk een protocol.’

Ontleden potvis

‘We hebben direct contact opgenomen met Naturalis, die zijn nu met een groep onderweg. Ze gaan het dier ontleden en wat ze willen gebruiken dat nemen ze mee. Wat overblijft dat moet afgevoerd worden. We zijn nu met aannemers bezig om dat te organiseren.’

‘Dat zal wel vanavond worden, denk ik. Ik verwacht de mensen van Naturalis om ongeveer 14.30 uur. Wij blijven hier ter plaatse om te zorgen dat iedereen goed kan werken en dat er genoeg ruimte is.’

Dierenliefde

De eerste keer dat Jur Janse iets met potvissen te maken had, was begin dit jaar. Toen zwommen 2 dieren in de monding van de Westerschelde. ‘Die hebben we verjaagd met patrouillevaartuigen, om te zorgen dat ze niet verder zwommen. Het klinkt wat cru, maar normaal komen we pas in actie als ze dood zijn. Gelukkig is het toen gelukt om ze naar buiten te krijgen, naar de Noordzee.’

Doen jullie dat dan uit dierenliefde of omdat ze een gevaar voor de scheepvaart vormen? ‘Dat eerste. Dat wil je toch niet, dat zo’n prachtig elegant dier voor je schip zwemt. De scheepvaart moet daar echt oppassen, de Westerschelde is een grillige rivier met een smalle vaarweg op sommige plekken. Het is een combinatie van beide, dierenliefde en veiligheid.’ [Nieuwsbericht Rijkswaterstaat- 01 december 2017]

Video: Walvis dood op Zeeuws strand – RTL NIEUWS