Urker rederij boekt opvallend resultaat met wervelingen

Jarenlang heeft de kottersector zich naar buiten toe vrijwel altijd koest gehouden. Kritiek van departementen, milieuorganisaties en maatschappelijke organisaties zorgden weliswaar voor veel gemor, maar leidde niet tot een publicitair offensief. De eis van grote viskopende concerns en de stijgende gasolieprijs hebben inmiddels veel teweeggebracht.

De sector zit niet stil als het gaat om experimentele initiatieven op het gebied van duurzaam en ecologisch verantwoord vissen. Echter de kottersector kruipt nu echt uit zijn schulp, want de vissers realiseren zich dat het imago beter moet. Immers de kritiek blijft voortduren terwijl veel visserijbedrijven er alles aan doen om bijvoorbeeld het percentage discards terug te dringen en de bodemverstoring tot een minimum te beperken. Die initiatieven roepen om erkenning.

De afgelopen twee à drie jaar zijn door de boomkorsector veel initiatieven ontplooid, maar de visserman heeft het gevoel alsof de samenleving alleen maar tegen de visserij is. De gewijzigde mening over de door de boomkor gevangen vis heeft in elk geval de zaak wakker geschud en eigenlijk verdient de sector een pluim. In de schuur van Rederij Geertruida bv van de familie Koffeman op Urk wordt elke zaterdagmiddag een visje gebakken en iedereen die op bezoek is, keert met een volle maag weer huiswaarts.

Tijdens het bakken passeren diverse zaken de revue, de situatie in de visserij krijgt aandacht, de laatste reis wordt geëvalueerd en de planning voor de reis van de komende week komt aan de orde. Echter centraal staat de toepassing van de hydro-rig, die het bedrijf het nodige perspectief in de toekomst moet gaan bieden.

Aan het woord is Meindert Koffeman (53), één van de acht broers: “Met al die kritiek en aandacht moeten we slim omgaan. We kunnen niet achterblijven. De samenleving verandert en wij zullen daar op in moeten spelen. Wij willen een duurzaam product verkopen en, gelet op de generaties die staan te popelen om het stokje over te nemen, tot in lengte van jaren kunnen blijven vissen. Het ministerie heeft al eerder met de elektrische boomkor het voorbeeld gegeven, maar wij voelden ons geroepen om een beter alternatief te creëren. We streven naar een zo’n eenvoudig mogelijk vistuig. Met de hydro-rig hopen we een gat te kunnen slaan. Het brandstofverbruik moet allereerst teruggebracht worden en tot nu toe slagen we daar behoorlijk in.”

Hydro-rig

Broer Klaas-Jelle is schipper op de onder Britse vlag opererende FD-281 en heeft al een fiks aantal reizen met de hydro-rig achter de rug. Als het project zich gunstig ontwikkelt, zullen ook de overige drie kotters van de rederij uitgerust worden. Naast de FD-281 hebben de gebroeders Koffeman ook nog de FD-283, UK-184 en de UK-382 in de vaart. Klaas-Jelle brengt na elke reis verslag uit op zijn website (www.visdasgeil.nl). Het vangen van schol verloopt met de hydro-rig vooralsnog voorspoedig, maar Meindert Koffeman geeft aan dat tong eigenlijk de bottleneck is. “Klaas-Jelle doet het tijdens de scholreizen goed. Hij verdraait 21 tot 22 ton gasolie per weekreis, waar je met een conventioneel boomkortuig toch al gauw op een dikke 30 ton of meer zit. Maar tong moeten we ook zien blijven te vangen. Het kan niet zo zijn, dat we straks met verschillende brandstofbesparende en bodemvriendelijke vistuigen alleen maar schol en wat zwartvis vangen. We moeten ook ons tongquotum kunnen benutten. Tong is een dure vis en die bepaalt gedurende de wintermaanden toch voor een groot deel de besomming”, legt Meindert Koffeman uit. Klaas-Jelle is in de laatste week van november voor het eerst met tongnetten aan het hydro-rigvistuig in de buurt van de Witte Bank aan de slag gegaan. Het slechte weer speelde echter parten, waardoor het resultaat nog niet duidelijk kon worden aangegeven. De komende weken zal uitwijzen of met de wervelingen die veroorzaakt worden door de revolutionaire en min of meer aërodynamische vorm van de pijp ook tong uit de grond het net in gejaagd kan worden.

Prototype

Directeur Harmen Koffeman (57), die zelf jarenlang schipper is geweest op de UK-184 en de UK-282 en nu al bijna twintig jaar aan de wal de zaken van de rederij voor zijn rekening neemt, wil nog wel even kwijt dat de rederij al langer bezig is om het gasolieverbruik te verminderen. “Wij hebben telkens de indruk dat iedereen denkt dat de sector niets doet, maar niets is minder waar. We hebben de conventionele vistuigen sowieso al lichter gemaakt, evenals de wekkerkettingen. Ofschoon de gasolieprijs nu gedaald is, blijft het belangrijk om op dit vlak nog meer progressie te behalen. Na elke reis worden we op de hoogte gehouden van de bevindingen van Klaas-Jelle. De aërodynamische pijp ziet er door zijn vorm weliswaar groots uit, maar weegt ongeveer 3.000 kilo minder dan de pijp van een gemiddeld boomkortuig. De hydro-rig, die dus aan de achterkant voor een enorm sterke werveling zorgt, is nog maar een prototype en wij hopen het concept nog verder uit te ontwikkelen. Het zijn geen makkelijke tijden, maar wij doen ons best om te overleven en meer nog, de uitdaging aan te gaan om duurzaam te vissen. En dat mag iedereen gerust weten”, zo beëindigt Harmen Koffeman zijn uitleg.